حذف معافیت مالیاتی یا لرزه بر اندام جامعه هنر؟ | به گزارش مجله اثرهنری انجمنهای هنری کشور و فعالان عرصه هنر مخالفت خود را با تصمیم جدیدی که در متن نهایی مصوبات کمسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۱ مطرح شده را اعلام و خواستار اصلاح آن شدند.
هر چند که این تصمیم جدیدی نیست و سالهای قبل نیز با چنین تصمیمهایی جامعه هنر را به تلاطم واداشتهاند اما به نظر میرسد سال جدید نیز با دلهره و هراس برای جامعه هنر همراه خواهد شد.
جامعه هنر چرا باید نگران حذف معافیتهای مالیاتی باشد؟ این سؤالیست که از زوایای مختلفی میتوان به آن نگاه کرد که مهمترین آن، نبود درآمد یا عدم تداوم درآمدی در طول یکسال برای هنرمند است که مشکلات معیشتی و سختی زندگی را برای وی در پی دارد.
نکته دیگری که باعث نگرانی میشود این است که هنر در جامعه و از طرف مسئولان به صورت جدی مطرح نیست و به عنوان شغل تعریف درستی را نمیتوان پیدا کرد به طوری که حتی انجمنهای صنفی نیز نتوانستهاند در خصوص تعریف شغل هنری، کامل و جامع عمل کنند و اعضای آنها آیا شغل هنری دارند یا صرفا فعالیت هنری انجام میدهند تفکیک و مرزبندی درستی ندارند.
این مسئله باعث شده تا مسئولان و مدیران در زمان محول کردن پروژه نیز، رفتار حرفهای نداشته باشند و هنرمند حتی از داشتن یکی قرارداد مناسب با تعرفه مناسب نیز بیبهره باشد و بالاجبار پذیرای شرایط غیرحرفهای را خواهد بود.
مسئله مهم دیگر که در این بیانه نیز به آن اشاره شده بیمه هنرمندان است که یکی از معضلهای اصلی قشر هنرمند است. علاوه بر اینکه صندوق اعتباری هنر در تعریف هنرمند دارای تناقضهایی است، روند ثبتنام و مشمول شدن فرد نیز نیازمند سپری کردن هفتخوان رستم است. شرایط استمرار بیمه نیز خود مسئلهای است که هنوز با وجود جلسههایی که وجود داشته هنوز به صورت شفاف اطلاعرسانی نشده و معلوم نیست هنرمند چه ملاکی برای استمرار فعالیت هنری خود باید اتخاذ کند تا از طرف صندوق اعتباری هنر حذف نگردد.
میدانیم که هر فعالیتی نیازمند مجوز فعالیت از یک ارگان رسمی است، اما برای فعالیت هنری چه مجوزی لازم است…؟ این مسئله شاید ساده به نظر برسد اما بسیار مهم است بدانیم که وقتی شروع به فعالیت هنری میکنیم به چه سطح و میزانی از آن فعالیت و توانایی به عنوان فعالیت هنری مطرح و شخص، به عنوان هنرمند مورد قبول واقع میشود، تا از آن مالیات کسر بشود. آیا داشتن مدرک هنری برای هنرمند بودن کافیست، یا کیفیت آثار هنری نشانگر هنرمند بودن است، اصلا محل سنجش کیفیت هنری کجاست؟ فردی که دانشجوی هنر است و آثار با کیفیتی ارائه میدهد چطور، یا کسی که سالهاست در عرصه هنر فعالیت کرده و کسی که تازه از آموزشگاه هنر به سمت بازار هنری روانه شده، کدامیک هنرمند هستند و کدامیک باید مالیات بدهند؟ یا چطور باید آنها را تفکیک کرد؟
شاید اگر قبل از حذف معافیتهای مالیاتی تعریفها و شکل حرفهای به جامعه هنر داده شود و هنر نه به عنوان یک فعالیت یا سرگرمی که به عنوان یک تخصص، شغل حرفهای قابل دفاع در مجامع قانونی و … شناخته و تعریف شود و دارای قانون شغلی مناسب با هنر باشد و صندوق اعتباری هنر به جای صدقه دادن و منت نهادن بر جامعه هنر به عنوان یک نهاد حمایتی، شرایط بازتری برای هنرمندان ایجاد نماید تا اقشار مختلف از این شرایط استفاده کنند، بتوان حذف معافیت مالیاتی را درک و قابل قبول دانست.
چرا که هر شخصی که ۱ریال درآمد داشته باشد میتواند بخشی از آن را به عنوان مالیات برای بهبود شرایط جامعه پرداخت کند، اما وقتی قشری به نام هنرمند که نه ارزشی به تخصص آنها قائل هستند و نه آن را به عنوان رسته شغلی به رسمیت میشناسند، صرفا به خاطر درصد کمی از جامعه هنر که میتوانند پولهای کلان به جیب بزنند_ آن هم با چه ترفندهایی_ ، قانونی را برای کل جامعه تصویب و خشک و تر را با هم بسوزانند.
قوانین جامعه ما به جای کم کردن مشکلات همیشه بر مشکلات میافزاید و در جایی که باید تلاش کرد تا درآمد را بالا برد، رفاه را تأمین کرد و خدمات رفاهی را افزایش داد و قوانین را به سمت بالا رفتن راندمان کاری، ارتقا داد، به سمت کاهش خدمات و افزایش آسیبهای اجتماعی رفته و با تصمیمهای مقطعی بر مشکلات جامعه میافزاییم.
همه ما میدانیم که جامعه ما با چه سختیهایی دست و پنجه نرم میکند و جامعه هنر مخصوصا جامعه هنرهای تجسمی، مخصوصا در بخش حرفهای که بازار محدودتر و خاصی را طلب میکند، نمیتواند با شرایط کنون به ساختار اصلی خود دست پیدا کند و نیازمند بازنگری در ساختار فرهنگی و هنری کشور است. و این قانون حذف معافیت مالیاتی نه تنها مشکلی را جامعه هنر کم نمیکند بلکه بر مشکلات قانونی و پروندههای اقتصادی و مالیاتی کشور میافزاید.
به نظر میرسد مدیران و قانونگذاران و البته رئیسجمهور کشور درک درستی از هنر ندارند و تنها چند میلیارد فروش گیشههای سینمایی یا چند میلیارد فروش (تعداد محدودی) در حراجیهای هنری را دیدهاند که عموما آن هم به دست هنرمند نمیرسد و در بخشهای مختلفی تقسیم میشود.
در هر صورت اتحاد در جامعه هنر میتواند مفید باشد اما باید بدانیم که این مسئله و هر اتفاقی که رخ دهد مقطعی خواهد بود. هنر و هنرمند برای حرفهای شدن باید ساختار شغلی و حرفهای مناسب خود را پیدا کند و در بخش مدیریتی نیز به عنوان تخصص تعریف شود تا هنرمند با داشتن مهارت و تخصص بتواند حقوق و ارزش اصلی اثر خود را دریافت کند. در این شرایط دادن مالیات نه تنها برای وی سنگین نخواهد بود بلکه به پرداخت آن تمایل خواهد داشت چرا که پرداخت آن به بالا رفتن سطح حرفهای و معیشتی جامعه هنر کمک خواهد کرد. اما در این شرایط فعلی به نظر میرسد بیشتر شبیه آزار روحی و روانی جامعه هنر است و منفعتی برای وی ندارد.
بیانیه انجمن های هنرهای تجسمی در خصوص بند «حذف معافیت مالیاتی فعالیت های هنری در لایحه اصلاحی بودجه کل کشور(۱۴۰۱)» :
جناب آقای دکتر محمدباقر قالیباف
ریاست محترم مجلس شورای اسلامی
با سلام و احترام
با توجه به انتشار متن نهایی مصوبات کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۱، وفق جز (۱) از بند (ق) تبصرۀ (۶) مادۀ واحدۀ لایحۀ اصلاحی بودجۀ کل کشور ۱۴۰۱ مصوب کمسییون تلفیق بودجه ۱۴۰۱ «معافیت مالیاتی فعالیتهای مربوط به انتشارات کمک درسی و فعالیتهای هنری موضوع بند (ل) ماده (۱۳۹) قانون مالیاتهای مستقیم حذف میگردد»؛
بدیهی است با توجه به مصایب از سرگذراندۀ اهالی هنر به تبع شیوع پاندمی کرونا در سالهای اخیر و سایر مسایل معیشتی که هنرمندان در حوزۀ فرهنگی برای سالها با آن دست به گریبان بودهاند، اتخاذ این تصمیم با توجه به دلایل ذیل، جز تحمیل بار مضاعف به بدنۀ فرهنگی و هنری جامعه و متضرر نمودن بخش اعظمی از فعالان حوزۀ فرهنگ و هنر دستاوردی به همراه ندارد:
۱- با توجه به دستورالعمل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، فعالیتهای هنری پهنۀ گستردهای از هنر در شقوق مختلف از حوزۀ تولید و نمایش فیلم با حضور سینماگران تا تولیدات هنرهای تجسمی با حضور نقاشان، طراحان گرافیک، خوشنویسان، مجسمهسازان، تصویرگران، هنرمندان سفال و سرامیک، عکاسان و … را مشمول میگردد. با کنار گذاشتن جمع اندکی از این گروه با درآمد قابل تامل، قاطبۀ جامعۀ هنری در ایران فاقد درآمد مکفی جهت تامین حداقلهای زندگی بوده و حتی غالبا درگیر مسایل اولیۀ معیشتی نیز هستند، لذا روا نیست با نگاه به درآمد شایان توجه گروه اندکی از این خیل، اتخاذ چنین تصمیمی را به همۀ اعضا تسری داد.
۲- آمار بسیار زیاد متقاضیان در صف انتظار بیمۀ هنرمندان در صندوق اعتباری هنر، بر این مهم صحه میگذارد که این گروه حتی به عنوان مشمولان مشاغل از حمایت بیمهای و تامین اجتماعی در جامعه محروم هستند و با وجود این فقدان حمایتی، حذف معافیت مالیاتی تا سقف مقرر در لایحۀ بودجه نیاز به نگاهی عمیقتر و کارشناسانهتری دارد.
۳- پس از همهگیری جهانی بیماری کرونا ما شاهد حمایت دولتها در سرتا سر جهان از مشاغل هستیم، متاسفانه با توجه به این اینکه محصولات و تولیدات هنری در سبد ضروریات جامعه نیست و بیشک جامعۀ فرهنگ و هنر به قدر چشمگیری متضرر از این پاندمی گردیدهاند، به جای اینکه شاهد حمایت از هنرمندان باشیم، با حذف این معافیت شاهد دوصد چندان گشتن تضرر و عدم حمایت از هنرمندان خواهیم بود.
لذا، ما امضاکنندگان این کارزار ، مخالفت صریح خود را با تصویب این مصوبه در جهت «حمایت از بدنۀ کم رمق فرهنگ و هنر» اعلام مینماییم و از حضرتعالی و تمامی نمایندگان محترم ملت تقاضا داریم با مخالفت با این بند از اهالی فرهنگ و هنرحمایت مکفی را به عمل آورده و کمکرسان به استمرار فعالیتهای فرهنگی و هنری در کشور باشید.
بازدیدها: ۱۰
