معرفی و آثار من ری ـ عکاسی که نقاشی می‌کرد

معرفی و آثار من ری ـ عکاسی که نقاشی می‌کرد | من ری، هنرمندی بود که روح مستقل و تجربه گرایی داشت و میل او به کشف قابلیت های تصویر و آزمودن شیوه های بیانی متفاوت در سینما، عکاسی و هنر، حیرت انگیز و ستودنی است. دلبستگی من ری به جنبش های ادبی و هنری مدرن عصر خود را در قالب پرتره هایی از چهره های برجسته این جنبش ها به نمایش گذاشته است. او هنرمند خلاقی بود که با نوآوری ها و جسارت هایش، نقش بسزایی در تحول هنر مدرن و آوانگارد قرن بیستم داشت و شیوه های بیانی متفاوتی را برای بیان ایده هایش به کار گرفت. (۱)

به گزارش مجله اثرهنری من ری در ۲۷ آگوست ۱۸۹۰ دیده به جهان گشود. او در امریکا متولد شد و رشد کرد، اما بیشتر عمر حرفه‌ای خود را در فرانسه و در پاریس گذراند، دهه‌های ۱۹۲۰ و ۳۰ و اوج شکوفائی مکاتب هنری پیشرو و آوانگارد بود، که من ری را به گستره‌ای از امکانات بیانی متصل ساخت. او خود جزء بنیانگذاران دادئیسم و فعالان سورئالیسم بود.

«خیابان‌ها از صنعت‌گران قابل تحسین، پر ولی از رویاپردازان عمل‌گرا، خالیست.»

من ری زندگی هنری خود را در مسیر به جلو بردن صنایع هنری گذراند، او هنر و صنعت هنر را از یکدیگر مجزا کرد و از این طریق برتری جایگاه ایده در آفرینش هنری را به طرز ملموسی برجسته ساخت. او این‌کار را با فرار از قرارگیری در چهارچوب‌های مدیا و صنعت تولید اثر هنری انجام داد و توانست « نقاش» را که همواره خود را به این نام می‌نامید، از قید قلم‌مو و بوم رها کرده و به دنیای عکس، مجسمه، فیلم و هر آن‌چه که می‌توانست ذهن او را متجلی سازد ببرد.(۲)

« من همان‌گونه که با قلم مو، رنگ و بوم کار می‌کنم، با نور، قطعات شیشه و مواد شیمیایی کار می‌کنم.»

« آرتورو اشْوارتس در این باره نوشته است که «من ری هیچ وقت عاشق دوربین نبود و آن را نمی‌ستود. او به هنرجویانش می‌گفت «اگر می‌خواهید عکس بسازید دوربین‌تان را دور بی‌اندازید!»

در واقع، بخش عمده‌ای از آثار من ری را عکس‌هایی تشکیل می‌دهند که عملاً او آنها را با دوربین تهیه نکرده. فتوگرام (یا به‌قول خود من ری، رِیوگراف) شیوه‌ای از تصویرگری است که بدون نیاز به دوربین و صرفاً از طریق تماس مستقیم اشیاء با کاغذ عکاسی حاصل می‌شد. من ری از این طریق تجارب نوآورانه‌ای را آزمود. او تجربه‌گری پرشور بود و در دوران شکل‌گیری تفکر سورئالیستی و طلیعه‌ی هنر مدرن، با کاربرد تکنیک‌های مختلف، از جمله سولاریزاسیون، و نیز به‌کارگیری مدیوم‌های مختلف، از جمله نقاشی، عکاسی، فیلمسازی و حجم، از خلق و عرضه‌ی فرم‌های نامتعارف و جدید نمی‌ترسید. شاید به همین دلیل است که بسیاری او را یکی از بزرگترین هنرمندان قرن بیستم می‌دانند. » (۳)

همکاری او با مارسل دوشان و فرانسیس پیکابیا و جنبش دادا در امریکا، اهداف او را در قدرت بخشیدن به نقش ایده و پرهیز از برتری دادن به ابزار و صنعت هنری محقق ساخت و من ری توانست در این مسیر آثاری تاثیر گذار و ماندگار خلق کند.

« شما از نویسنده نمی‌پرسید مارک ماشین تحریرش چیست.»

در ۱۹۴۰ و با شعله‌ور شدن آتش جنگ دوم جهانی من ری مجبور شد مجددا به امریکا بازگردد و در نیویورک و هالیوود به فعالیت‌های هنری خود ادامه داد. من ری در طی دوران آفرینش حرفه‌ایش به تولید نقاشی، مجسمه‌سازی، فیلم، پرینت و شعر مشغول بود، اما آن‌چه او را بیشتر معروف کرد، مجموعه عکس‌هایش است. او هم در صنعت تبلیغات فعالیت کرد و هم به عکاسی مد پرداخت، حتی عکس‌های زیادی از دوران جنگ برداشت، اما رویکرد ویژه او در عکاسی، که او را مشهور کرد، مجموعه عکس‌هایی است که من ری بدون دوربین و به صورت فتو گرام تولید می‌کرد که آن را « ری گراف» می‌نامید و همچنین عکس‌هایی که در واقع مستندنگاری ساخت مجسمه‌هایی بودند که خارج از عکس و به خودی خود وجود نداشتند.

« من آن‌چه را نمی‌شود عکاسی کرد، نقاشی می‌کنم، چیزی که ممکن است برخواسته از تخیل، یا رویا و یا نا خودآگاه باشد.»

من ری نقاشی آبستره بود و در آثار خود از کوبیسم و فتوریسم تا دادا و سورئالیسم تاثیر گرفت و بر دو کتب اخیر نیز تاثیرات زیادی گذاشت، به طوری که آندره برتون او را هنرمندی پیشاسورئال می‌دانست. آثار او نقش بسزایی در فراگیر شدن سورئالیسم داشتند.

« آثار من طراحی شده اند تا سرگرم کننده، آزار دهنده،سردرگم کننده، سحر آمیز باشند و به وجود آورنده یک عکس العمل باشند.»

آثار من ری همچنین تا سال‌ها به عنوان تصاویری نشانه‌ای استفاده می‌شدند. شوخی او با اشیاء و عناصر طبیعی مثل، اشک چشم و گوی‌های شیشه‌ای یا بدن برهنه و ویلون یا اتوی خاردار، تصاویری بودند که روحیه سورئال من ری را در برخورد و آشنایی‌زدایی با اشیاء معمول به نمایش می‌گذاردند. این تصاویر به بخشی از فرهنگ بصری غرب تبدیل شدند که بارها و بارها در جایگاه‌های گوناگون و به مثابه عنصری نشانه‌ای مورد استفاده واقع گشتند.

« من از ایده ها عکس می‌گیرم، بیش‌تر از اشیاء و از رویاها بیشتر از ایده‌ها.»

من ری در ۱۹۵۱ مجددا به پاریس و مونت پارناس بازگشت، جایی که آن را خانه می‌نامید. و کتابی از زندگی‌نامه خود منتشر ساخت که آن را« خودنگاره » نامید. و او که با نام امانوئل ردزینتسکی  روزی در یک خانواده یهودی روس در جنوب فیلادلفیا دیده به جهان گشوده بود، پس از عمری فعالیت هنری، بسط خلاقیت و ساخت پایه‌های آن‌چه هنر امروز بر آن سوار شده‌است سرانجام در ۱۸۹۰ چشم از جهان فرو بست.

« من همواره به عنوان یک «جوکر» مورد شماتت قرار گرفته‌ام اما از نظر من موفق‌ترین هنر، با شوخ‌طبعی ارتباطی مستقیم دارد.»

گالری آثار من ری :

منابع :

۱ـ سایت بی بی سی فارسی
۲ـ مجله تندیس
۳ـ سایت عکاسی

بازدیدها: ۲۸۸۵